ශ්‍රි ලංකාවේ සැඟවුනු අතීත කතාවට ප්‍රවේශයක්

ශ්‍රි ලංකාවේ සැඟවුනු අතීත කතාව යලි ගොඩ ගැනීමට හා එහි සත්‍යයභාවය ගවේශනයට, සංස්කෘතික, සාහිත්‍යමය හා   විද්‍යාත්මික තොරතුරු පිළිබඳ සංවාදාත්මක පසුබිමකට ප්‍රවේශයක්...

     අනුරාධපුරය, පොලොන්නරුව, සීගිරිය වැනි සුප්‍රසිද්ධ පුරාවිද්‍යාත්මක හා ඓතිහාසික ස්ථාන නැරඹීමට, වන්දනාවට ඔබ කොතරම් නම් ගොස් ඇත්ද? එම ස්ථානවල ඇති නටඹුන්,  වෙහෙර විහාර, දාගැබ්, වැව්, පිළිම හා වාරිකර්මාන්ත කොතරම් ඡායාරූප ගෙන ඇත්ද?

නමුත් ඔබ ඒ දෙස මනා අවබෝදයකින් බලා ඇත්ද? මෙවන් දේ නිර්මානය කලේ කවුද? කුමක් සඳහාද? කෙසේද? වැනි දේ දැනගැනීමට ඔබට සිතුනිද? බොහෝ දෙනගේ පිළිතුර වනුයේ "නැත" යන්නයි. එයට හේතුව අප පුරුදුවී අත්තේ දකින දෙය සොයා බැලීමට නොව පෙන්වන දේ පමණක් බැලීමටය. 

යමක් පෙන්වූ සැනින් අප සාමන්‍ය රූපයක් හ අසා අති රුවක් හා සසඳමින් ඒ දෙස බලයි, එවිට අපට ධාරනය වන්නේ අසම්පූර්ණ චිත්‍රයකි. නමුත් අප යමක් දුටු විට ඒ දෙස උවමනාවකින් බැලුවොත් ඒ ගැන බොහෝ කරුණු සොයාගත හැක. උදාහරණයක් ලෙස, "දැක්කද කුරුල්ලෙක් පියෑඹුවා?"  ලෙස යමෙක් පෙන්නුවොත්,  අපට පෙනෙන්නේ පියාඹන කුරුල්ලෙක් පමණි, නමුත් අප ඒ කුරුල්ලා දෙස බැලුවොත් ඌ කපුටෙක්, ගිරවෙක්, කොකෙක් යැයි හඳුනාගත හැක. තවද ඒ දෙස බලුවොත් කුරුල්ලා පියාඹන්නේ කොහෙටද, ගොදුරක් සඳහාද, අනතුරක් හැඟිලාද වැනි දේද අපට සොයාගත හැක. 

   

  අප රටේ ඉතිහාස කතාවටද සිදුවී අත්තේ මෙයමය. අපි අපේ දේ අසා දැනගත්තද, ඉගෙනගත්තද ඉන් එහාට ඒ ගැන සොයා නොබලයි. අපට ඊට වේලාව හෝ උනන්දුවක් නැත. නමුත් උගත් මනසකින් යුත් අප මීට වඩා අපගේ සැබෑ උරුමයන් හා අපගෙන් සැඟවූ පෞඩ ඉතිහාසය ගැන විමසිය යුතුය. අපගේ අසල්වාසී ඉන්දියාව සිය ප්‍රාග් ඓතිහාසික මෙන්ම සාහිත්‍යමය ඉතිහාසය ගැනත්, තම ජනප්‍රවාද, විශ්වාස වල එන වීරයන්, නගර ගැනත් සොයද්දී අප තවම ඉංග්‍රීසීන් විසින් දායාද කල මාහාවංශයට පමණක් සීමාවූ ඉතිහාසයක් හිස් මුදුනින් පිළිගනිති. 

වෙනස් වන්නට එළඹ ඇත කල - සිතුවිලි හා විඳු පසුබිමකින්,

ජනවහ ප්‍රවාද, ඇදහිලි, පද් කවි - පිළිබඳ මනරම් පුරාණයක්,

පුරා-විදුදම හට දී අත හිත - හොඩගමු අප හෙළ සුරුවිරුකම්,

අපගේ දූ දරුවන් හට දීමට- සැඟවුනු ඒ මහ බල පැරකුම්..